آمار گم شده بافت فرسوده کجاست؟ - خانه انگلیسی

به گزارش خانه انگلیسی، تهران (پانا) - آمار مربوط به نوسازی بافت فرسوده به لحاظ تعداد واحدهای نوسازی شده در سال های اخیر در حالی در دسترس کارشناسان و طیف فعال بازار مسکن قرار ندارد که یک سوال مهم در این رابطه آن است که این آمار کجاست؟

به گزارش دنیای اقتصاد، دولت در حالی متولی نوسازی بافت های فرسوده است که نه تنها طی حداقل دو سال گذشته آمار سالانه مربوط به تعداد واحدهای مسکونی نوسازی شده در بافت های فرسوده شهری اعلام نشده است که پیگیری های یک سال گذشته، برای دسترسی به این آمار از کانال شرکت مربوطه همچنان به نتیجه نرسیده است. عدم اعلام رسمی آمار مربوط به نوسازی بافت های فرسوده در سال های اخیر دو فرض را از بابت علت این موضوع ایجاد می نماید. فرض اول آن است که دولت آماری از حجم نوسازی واحدهای مسکونی فرسوده در اختیار ندارد که آنها را اعلام کند. در واقع جریان نوسازی بافت های فرسوده در کشور طی دو، سه سال گذشته فاقد آمار رسمی مربوط به تعداد واحدهایی است که در فرایند نوسازی قرار گرفته است. فرض دوم، عدم تمایل دولت برای اعلام آمار نوسازی است. یعنی ضعف عملکرد در حوزه نوسازی بافت های فرسوده باعث شده است آمار مربوط به عملنمودهای این حوزه منتشر نگردد. صحت فرض اول یعنی عدم در دست بودن اطلاعات مربوط به تعداد واحدهای مسکونی فرسوده نوسازی شده، در واقع فرضی محال است و بعید به نظر می رسد در شرایطی که در سال های قبل آمارهای مربوط به تعداد واحدهای مسکونی نوسازی شده در بافت فرسوده به صورت فصلی، شش ماهه و سالانه در دسترس بود، این آمار در دو، سه سال اخیر در اختیار دولت قرار نگرفته باشد.

عملکرد ضعیف در آمار غیررسمی

با این حال بعضی اطلاعات به دست آمده نشان می دهد در حالی که دست کم سالانه باید 100 هزار واحد مسکونی در بافت فرسوده نوسازی گردد این مقدار در سال های اخیر تا به امروز، طی سه سال اخیر، به طور میانه در هر سال کمتر از 30 هزار واحد بوده است.

این موضوع نشان می دهد در برترین حالت، کمتر از یک سوم برنامه ریزی اجرا شده برای نوسازی بافت های فرسوده در هر سال محقق شده است. آمار مربوط به نوسازی بافت های فرسوده در حالی هم اکنون در دسترس کارشناسان و طیف فعال بازار ساخت و ساز مسکن قرار ندارد که دسترسی به آمار یکی از مهم ترین الزامات سیاستگذاری و برنامه ریزی درست در حوزه ساخت و تامین مسکن است. در واقع عدم دسترسی به آمار مانع از دسترسی به تحلیل درست درباره نقاط قوت و ضعف عملنمودها و بعلاوه ارزیابی ظرفیت های موجود شده و بعلاوه امکان ارزیابی مقدار شکست یا موفقیت سیاست ها و عملنمودهای اجرایی را عملا سلب می نماید.

در چنین شرایطی به علت عدم در دسترس بودن آمار رسمی مربوط به مقدار نوسازی واحدهای مسکونی در هسته میانی و درونی (هسته فرسوده) شهرها، عملا امکان ارزیابی عملنمودها در این زمینه وجود ندارد. در حالی که کارشناسان وحتی مسوولان و متولی مسکن بارها از بافت های فرسوده و هسته های درونی شهرها به عنوان اصلی ترین محل تامین مسکن یاد نموده و بر ضرورت تسریع جریان نوسازی در بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری به ویژه در کلان شهرها و شهرهای بزرگ تاکید نموده اند. اما در عمل، سیاست های تامین مسکن عمدتا حول محور ساخت وساز در حومه های فاقد امکانات کلان شهرهایی مانند تهران تمرکز یافته است. در نبود آمارهای مربوط به جریان نوسازی و در شرایطی که عملا امکان ارزیابی مقدار تحقق برنامه ها و سیاست های از پیش مشخص شده در این زمینه وجود ندارد، تصمیم گیری درست و به موقع برای اجرای سیاست های کارآمد در حوزه تامین مسکن امکان پذیر نیست. در چنین شرایطی، جریان ساخت و تامین مسکن به جای آنکه به جهت درست راهنمایی گردد دچار بیراهه شده و این بیراهه ادامه خواهد یافت. بیراهه ساخت و تامین مسکن در واقع به غفلت از ظرفیت های مربوط به هسته درونی و فرسوده شهرها و راهنمایی جریان ساخت به حومه های شهری فاقد امکانات مربوط می گردد. آنالیز ها نشان می دهد در شرایطی که ساخت وساز در بافت های فرسوده برای اجرای طرح های تامین مسکن به علت فراهم بودن زیرساخت ها و روبناهای شهری در هسته های میانی شهرها، عملا برای متولی مسکن مقرون به صرفه تر تمام می گردد اما راهنمایی جریان ساخت مسکن به حومه فاقد امکانات شهرها، حداقل هزینه ای دو تا سه برابر بیشتر از ساخت وساز در بافت های فرسوده دارد. چرا که ساخت وساز در این حومه ها نیازمند صرف هزینه های گزاف برای انتقال خدمات زیربنایی (انشعابات آب، برق، گاز و...) به این منطقه ها است. ضمن آنکه این حومه ها چندان مورد علاقه ساکنان کلان شهرها برای سکونت نیست و تجارب قبلی نشان داده است به محض مهیا شدن شرایط برای بازگشت ساکنان حومه به شهر مادر، آنها به شهر مادر بازخواهند گشت. کارشناسان تاکید می نمایند نخستین گام در ارزیابی عملکرد نوسازی و بعلاوه زمینه سازی برای راهنمایی جریان ساخت و تامین مسکن به جهت درست و بازگشت از بیراهه ساختمان سازی دولتی، دسترسی به آمار دقیق و صحیح از فرایند نوسازی مسکن در سال های اخیر است. با دسترسی به این آمار و انجام فرآیند آسیب شناسی، می توان برنامه ریزی درستی برای ایجاد جریان کارآمد ساخت وساز ارائه کرد. به متولی نوسازی مسکن در دولت پیشنهاد می نماید هر چه سریع تر آمار رسمی مربوط به نوسازی بافت های فرسوده در سال های گذشته را اعلام کند تا از این طریق بتوان ضمن ارزیابی فعالیت های اجرا شده در سال های اخیر، جهت درستی را برای طرح های تامین مسکن طراحی کرد.