ارتقای توان عملیاتی نیروی زمینی ارتش با پهپادها، حضور پرنده های بدون سرنشین در مرز های کشور، امکان تسهیل عملیات های ارتش توسط پهپاد ها
به گزارش خانه انگلیسی، فرمانده یکان پهپادی نیروی زمینی ارتش ابعاد گوناگون توان پهپادی نزاجا را تشریح کرد.
، مهدی طلوع وند؛ پهپادها (پرنده راهنمایی پذیر از دور) یکی از سلاح های راهبردی در تمام جهان هستند و به همین دلیل هم توجه طراحان و نیرو های نظامی را به خود جلب کردند، به نحوی که تا به امروز 32 کشور دست به ساخت آن زدند و بیش از 250 نوع پهپاد فراوری شده است.
پهپاد ها با قابلیت های فراوان خود در حال حاضر به طور گسترده در زمینه های مخابرات، ناوبری جهانی، تحقیقات هواشناسی و جغرافیایی به کار گرفته می شوند، اما به جرات می توان گفت که بیشترین استفاده از این پرنده ها در حوزه نظامی جهت انجام عملیات نظامی یا شناسایی است.
در حال حاضر بسیاری از کشور ها از جمله جمهوری اسلامی ایران برای حراست از منافع خود و مراقبت از مرز ها انواع پهپاد ها را فراوری و به کار گرفتند، اما می توان گفت تنها کشور هایی که در لبه این تکنولوژی قرار دارند به تعداد انگشت های دو دست هم نمی رسد که کشور ما هم در میان آن ها واقع شده است.
گواه این موضوع را می توان در تحویل دهی پهپاد های جدیدی دید که روز شنبه 30 فروردین سال جاری با حضور امیر سرتیپ امیر حاتمی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، امیر سرتیپ عزیز نصیرزاده فرمانده نیروی هوایی و امیر صباحی فرد فرمانده نیروی پدافند هوایی ارتش دید، در این مراسم ده ها فروند پهپاد کرار، ابابیل 3 و جت چندمنظوره که با دانش بومی ساخته شدند به دو بازوی مراقبتی ارتش جمهوری اسلامی ایران یعنی نیروی پدافند هوایی و نیروی هوایی تحویل داده شد.
ایده ساخت پهپاد در کشور دقیقا پس از پیروزی انقلاب در سال 1364 با ساخت پهپاد کوشش که سرعتی بالغ بر 120 کیلومتر بر ساعت داشت، آغاز شد و پس از آن هم نمونه آن با سرعت 140 کیلومتر بر ساعت، شعاع عملیاتی 5 کیلومتر، سقف پروازی 2700 متر و مداومت پروازی 45 دقیقه ساخته شد، اما این تازه آغاز راه بود.
پس از کوشش های بسیار دروازه ساخت پهپاد های فوق پیشرفته بر روی جوانان ایران اسلامی باز شد و پرنده هایی، چون خانواده پهپادی مهاجر، کمان و شاهد 129 ساخته شد، اما بی تردید می توان گفت که یکی از پهپاد های ویژه جمهوری اسلامی ایران که می توان از آن در هر ماموریتی استفاده کرد کرار است.
متن این گفت وگو در ادامه می خوانید.
: من هم خدمت شما و هم خدمت مردم عزیز ایران اسلامی عرض سلام و ادب دارم.
: من در سال 67 همزمان با عملیات مرصاد وارد ارتش شدم و ورود به ارتش در هنگامی که جنگ هنوز ادامه داشت از افتخارات من است.
: ما در ارتش جمهوری اسلامی ایران برنامه ریزی های خود را با فواصل یک ساله، ده ساله و در گام دوم انقلاب به صورت چهل ساله در قالب 29 فروردین بیان می کنیم و خروجی امروز 29 فروردین در دهه گذشته و ورود ما به گام دوم انقلاب، بهره برداری از توانمندی های هایتک و توانمندی هایی است که صحنه نبرد را به سمت نیرو های مسلح ما تغییر دهد. یکی از این خروجی ها که من از آن به عنوان یکی از دستاورد های 29 فروردین یاد می کنم دستیابی به حوزه های پهپادی و پرنده های بدون سرنشین است.
در واقع این اهمیت موضوع بود که مسئولان کشورمان به خصوص در ارتش و نیروی زمینی تصمیم گرفتند تا در این باره یک کار جدی را صورت دهند. جمع بندی نهایی ما در پنج سال گذشته در یک برنامه ریزی مدون به خصوص از 3 سال گذشته این را نشان می دهد که پرنده های بدون سرنشین توانمندی های عملیاتی ما را در صحنه نبرد ارتقا خواهند داد. ضمن اینکه می تواند یک مسئله رقابتی را در آینده برای ما ایجاد کند و ما امروز بر همین اساس حرکت می کنیم.
احساس احتیاج در ساختار گروه پهپاد، نیروی زمینی را برآن داشت تا در این حوزه اقدام مهمی را انجام دهد. البته ساختار پهپادی ما به 10 سال گذشته باز می گردد، ولی به صورت جدی از سه سال قبل وارد حوزه های ساخت فراوری و توسعه شدیم. یعنی از زمانی که فرمانده نزاجا تصمیم به بازطراحی نیروی زمینی در قالب طرح های لبیک یا امام خامنه ای گرفتند و این طرح ها را به محضر فرمانده کل قوا ارائه دادند.
یکی از مباحث حوزه ساختاری و توسعه بحث های فراوری حوزه پهپاد بود که نیروی زمینی به صورت جدی از 3 سال قبل وارد این مباحث شد. اما در بحث های توسعه ساختاری شرکت ها و صنایع داخلی را از نیروی زمینی جدا نمی دانیم و در کنار فراوریات خودمان قسمتی از توانمندی های خودمان را مدیون صنایع داخلی هستیم و افتخار داریم که نیروی زمینی در کنار صنایع داخلی توانسته از توانمندی های پهپادی خوبی استفاده کند.
: طراحی و تنظیم یک برنامه ریزی مدون در حوزه پهپادی، از سه سال گذشته با یک مطالعه راهبردی آغاز شد. آنچه در این میان اهمیت دارد تنظیم یک برنامه مطالعاتی دقیق بود که ضمانت اجرایی داشته باشد. به همین دلیل، ما در هر مرحله از این برنامه ریزی با بازخوردگیری برنامه های خود نقاط ضعف و قوت آن ها را آنالیز کردیم. در این میان نقاط ضعف خود را از بین بردیم و نقاط قوت خود را تقویت کردیم.
: باید به این نکته اشاره نمود که پشتیبانی های مادی و معنوی نیروی زمینی ارتش بر اساس اهداف عملیاتی از حوزه پهپادی غیرقابل انکار است. فرمانده نیروی زمینی ارتش و هیئت رئیسه نزاجا همه به این نتیجه رسیده اند که حوزه بدون سرنشین ها می تواند یک نکته قابل تامل و اساسی در رزم آینده باشد و حمایت کامل و خوبی از این موضوع دارند.
از سویی دیگر پشتیبانی های ارزشیابی و ارزیابی عملکرد که توسط ارتش جمهوری اسلامی و ستاد کل نیرو های مسلح انجام شد در از بین بردن کاستی ها و تقویت توانمندی های ما بسیار موثر است و مجموعه این اقدامات حرکت ما برای دستیابی به نتایج قابل لمس و محسوس نیروی زمینی را در پی داشت که نتیجه آن یک رشد قابل ملاحظه است.
: نکته ای که در اینجا در مبحث توسعه پهپادی نیروی زمینی ارتش طی سال های اخیر مورد توجه نهاده شده، زنجیره تامین پهپاد و استفاده بهینه از پهپادها در رزم است.
ما در این زمینه ابتدا احتیاج های خود را مطرح کردیم، یعنی اینکه در چه حوزه هایی و با چه معیناتی باید پهپاد داشته باشیم. شناسایی و ایجاد ارتباط مستقیم با مراکز علمی، تحقیقاتی و پژوهشی و همچنین ایجاد توانمندی های فراوری پهپاد در نیروی زمینی ارتش نکته ای بود که در زنجیره تامین مورد توجه نهاده شد و امروز ما مفتخر هستیم که بگوییم قسمتی از احتیاج های حوزه دست پرتابی و حتی بعضی قسمت های حوزه عملیاتی خارج از تاکتیک های یکان های در خط را توسط خودمان تامین می کنیم.
انجام تست های تخصصی، کار های ویژه بر روی قطعات، ترکیبات قطعات و نحوه به کارگیری آن ها کاری بود که در زنجیره تامین شکل گرفت. طراحی و فعال سازی زنجیره تامین براساس احتیاج ما در این حوزه هاست.
مجموعه صنایع پهپاد ارتش جمهوری اسلامی ایران، پهپاد های شناسایی، رزمی و انواع آن را طراحی نموده و می سازد. در واقع این موضوع است که ارتش جمهوری اسلامی ایران در این حوزه احساس احتیاج نموده و فعالیت های خود را روز به روز تکمیل می نماید.
: ابتدا بهره گیری از پهپاد های رزمی، یعنی آن هایی که بتوانند اهداف مورد نظر را در دور دست مورد اصابت قرار دهند و به سلامت بازگردند.
دوم پهپاد هایی که به صورت انتحاری عمل نمایند، یعنی بتوانند در یک برنامه ریزی معین در محل مورد نظر خود را به هدف زده و آن را منهدم نمایند. البته بُرد و نحوه تخریب بسیار اهمیت دارد که در این حوزه ما تا 200 کیلومتر دقت را افزایش داده ایم.
سوم پهپاد هایی که در حوزه فاوا و جنگال بتواند به ما یاری کند.
چهارم تقویت حوزه های شناسایی و مراقبت در حوزه پهپادی است، یعنی به صورت خلاصه باید بگوییم که ما پهپاد را صرفا در یک یا دو حوزه مورد توجه قرار ندادیم. بلکه پهپاد های نیروی زمینی ارتش در حوزه ترکیبی به واسطه گستردگی نحوه استفاده بسیار مورد توجه نهاده شد.
پرواز در شب دیگر حوزه مورد توجه ما در حوزه پهپادی بود. پرنده های بدون سرنشین باید این قابلیت را داشته باشند که چه به صورت انتحاری و چه به صورت مراقبت و شناسایی در شب پرواز نمایند و بدون هیچ زیرساخت ویژه ای بتوانند پس از عملیات به پایگاه اصلی بازگردند.
: نکته دیگر که اهمیت دارد و امروز باید به آن توجه داشته باشیم بحث آموزش است که به عنوان زیرساخت پهپادی مورد توجه قرار می گیرد. این نیروی انسانی باید به عنوان خلبان، اپراتور، کارشناسان حوزه پهپادی در حوزه موتور، بال و بدنه، اویونیک، الکترونیک و دوربین کار کند. امروز ما به حدی از توانمندی رسیده ایم که به زودی برای تربیت نیرو های پهپادی، آکادمی اختصاصی و تخصصی پهپاد را در نیروی زمینی ارتش خواهیم داشت که پس از آموزش های مقدماتی و آموزشی در نیروی هوایی ارتش وارد آموزش های تایپ پهپادی خواهند شد.
: توسعه پهپاد امروز به طور کامل در قالب آن چیزی است که در گام دوم انقلاب توسط رهبر انقلاب تبیین شده است، صئرت می گیرد. ما در حوزه های علم، پژوهش و همچنین جوان گرایی در پهپاد توانستیم بخشی از این بیانیه را اجرایی کنیم. البته کوشش داریم تا با استفاده از تجارب گذشته و قدرت روز افزون جمهوری اسلامی ایران در منطقه این گام را بسیار محکم تر از قبل برداشته و از تکنولوژی های نوظهوری که وجود دارد بیشتر استفاده کنیم.
: ما در مجموعه مطالب مربوط به زنجیره تامین یک اقدام ترکیبی را با به کارگیری تکنولوژی در اختیار نزاجا مورد توجه قرار دادیم. در واقع تمامی این برنامه ها و مطالعات نشان از این دارد که نیروی زمینی ارتش در آینده می تواند در عرصه پهپادی حرف های زیادی را برای گفتن داشته باشد.
نکته اساسی در برنامه های توسعه ای آینده این موضوع است که ما در نیروی زمینی از منویات رهبر انقلاب به عنوان محور اصلی انجام عملکرد ها بهره می بریم.
نکته بعدی در توسعه آینده، ایجاد شرکت های دانش بنیان، استارتآپ ها، برقراری ارتباط علمی و پژوهشی با دانشگاه ها و مراکز علمی و مراکز توسعه پهپاد است که طی دو سال گذشته فعالیت های خوبی در نیروی زمینی صورت گرفته و این ارتباط ها و تواقفنامه ها با اساتید و دانشمندان حوزه های هوافضا، الکترونیک و مکانیک پهپاد است.
: نکته اصلی مورد توجه رهبر انقلاب تقویت یکان های پهپادی درمناطق مرزی است و ما باید بتوانیم به عنوان ماموریت اصلی نیروی زمینی ارتش چه در داخل و چه در آن سوی مرزها، این مهم را به خوبی انجام دهیم. مناطقی که امروز نیروی زمینی ارتش به عنوان ماموریت های مرزی در اختیار دارد، یک یکان پهپادی هم به لحاظ ساختاری در کنار آن وجود دارد و توانایی اجرای ماموریت های مرزی در دو حوزه تاکتیکی و عملیاتی را دارد.
: همان طور که فرمانده کل قوا تاکید داشتند که باید در مناطق مرزی توجه به پهپاد بیشتر گردد، ما فعلا در شرایط کنونی در مناطق شمال شرق و غرب در حال ایجاد زیرساخت های مطمئن برای انجام عملیات های پهپادی هستیم. به گونه ای که پرنده ها در یک فضای ایمن پرواز نمایند و در یک فضای عملیاتی بتوانند اهداف خود را شناسایی رهگیری و منهدم نمایند.
: ما در سال 1399 در 3 حوزه در حال آماده سازی خود برای رزم آینده هستیم. اول برخورداری از پرنده های عملیاتی یعنی علاوه بر شناسایی و رهگیری، هدف را هم منهدم می نمایند. در واقع بتوانند در یک اقدام ترکیبی ماموریت های مهمی را انجام دهند.
دوم پرنده های انتحاری است که در مقیاس وسیع در حال عملیاتی شدن در نیروی زمینی هستند. در سال 99 ما در حوزه پرنده های عملیاتی و انتحاری اخبار خوبی را برای مردم خواهیم داشت.
نکته بعدی تعداد و افزایش ساعت پرواز پرنده های بدون سرنشین نزاجا برای پرواز در شب است. یعنی باید براساس آموخته های هشت سال دفاع مقدس که بیشترین عملیات های پیروز ما در شب صورت گرفته، بتوانیم پرنده هایی را با کسب تجربه لازم برای این ماموریت ها داشته باشیم.
: در یکان های پروازی نوع ماموریت ها تعریف شده است. یعنی اگر یک شناسایی باید با بالگرد انجام گردد باید به همان ترتیب انجام گردد و یا اگر قرار است عملیات مراقبتی با پهپاد انجام گردد، آن ماموریت را برعهده پهپاد ها می گذارند. یعنی هیچ ورود غیرقابل پیش بینی در رابطه با بحث های پروازی به واسطه هماهنگی های مورد نظر وجود ندارد. اما بسیاری از عملیات هایی که امروز در سطوح مختلف ارتش انجام می گردد توسط پهپاد ها تسهیل می گردد.
شما می توانید با پهپاد ها یک مجموعه عملیات را حذف کنید و صرفا از پهپاد به عنوان یک نقطه اتکا بهره ببرید.
عظیم ترین مزیت این پرنده ها را باید بدون سرنشین بودن، مالی بودن آن ها دانست چراکه به مراتب قابل دستیابی و سهل تر از سایر پرنده هاست. البته باید به این نکته نیز توجه کنیم که هر پرنده صندلی خود را داراست، یعنی نیروی هوایی با ماموریت های خاص خود و یکان های بالگردی نیز به همین صورت.
: نیروی زمینی ارتش در بخش های فراوریی، ساختاری و کوشش عملکردی در حوزه های خرد و کلان پهپاد در بخش های تاکتیکی و عملیاتی خودکفاست و در صورت لزوم یاری به حوزه های راهبردی برای انجام عملیات آماده است، به خصوص در هنگامی که دشمن به صورت غیرمترقبه یا پیش بینی نشده بخواهد عملیاتی انجام دهد، آن گاه پهپاد های نیروی زمینی ارتش در اقصی نقاط کشورمان عملیات های شناسایی - مراقبت و رزمی را به خوبی انجام می دهند.
اما نکته قابل توجه در این زمینه استفاده از قطعات کاملا بومی در قسمت های مختلف مانند موتور و دوربین های کاملا بومی است که در داخل جمهوری اسلامی ساخته می گردد و هیچ گونه وابستگی به خارج وجود ندارد.
: اگر بخواهیم به صورت کلی به خانواده پهپاد های نیروی زمینی بپردازیم، ما ترکیبی از پرنده ها را در قالب های شناسایی، مراقبت، رزمی و انتحاری را به صورت عملیات داریم. این پرنده ها از انواع مهاجر، ابابیل و انواع دیگر که فراوریات نیروی زمینی هستند که به صورت اختصاصی توسط نیروی زمینی نامگذاری شده اند.
دست پرتاب ها دیگر نوع پهپاد ها هستند که برای عملیات های شناسایی - مراقبت استفاده می شوند، اما آنچه اهمیت دارد این است که ترکیب ذکر شده باعث شده تا توان نیروی زمینی برای انجام عملیات درمناطق مرزی افزایش پیداکند.
: این حرف بسیار صحیحی است و بنده هم در جای دیگری نیز این موضوع را مطرح کردم. ما جزو 5 کشور اول پهپادی جهان هستیم و علت آن هم دستیابی به لبه علم در حوزه پهپاد است. این قدرت هم به صورت بومی و بدون هیچ وابستگی حاصل شده است.
امروز صنایع داخلی جمهوری اسلامی ایران و به کارگیری پهپاد ها، کاملا بومی است و همین بومی بودن عامل رشد و توسعه این صنعت است. چراکه ما به طور مداوم برای خود احتیاج تعریف می کنیم و از طرفی هم ارتش و نیرو های مسلح یکی از عوامل توسعه خود را، حوزه های پهپادی می داند.
: ما در حال طراحی یک سناریو برای این موضوع هستیم که بتوانیم گردان های پهپادی را در یک مجموعه ویژه در قالب یک عملیات صرفا پهپادی مورد استفاده قرار دهیم. به این موضوع فکر شده و در حال طراحی نهایی است، چراکه کار ساده ای نیست. برای انجام این کار باید بتوانیم یک طراحی بسیار خوبی را انجام دهیم و از اینجا اعلام می کنیم که بسته رزمایش پهپادی در دستور کار نیروی زمینی ارتش واقع شده است.
: ما در نیروی زمینی ارتش و مجموعه ارتش یک خلاء ساختاری داشتیم که این خلاء طی دو یا سه سال اخیر رفع شده و آن هم ایجاد مرجع هماهنگ نماینده فعالیت های پهپادی در ارتش است. اکنون در ستاد مشترک ارتش و همچنین ستاد نیروی زمینی مراکز هماهنگی، سنجش و ارتقای توانمندی های حوزه پهپادی وجود دارد.
این مرکز وظیفه طراحی رزمایش ها و بازدید و ارزشیابی عملکرد حوزه عملیاتی را دارد که مجموعه این موارد در کنار یکدیگر باعث ایجاد یک هماهنگی در نیرو های زمینی، هوایی، دریایی و پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران شده چراکه ما آن ها را جدا از خودمان نمی دانیم.
: مدارک مستدل در گروه پهپاد نیروی زمینی ارتش وجود دارد که در کنار آحاد کارکنان و یکان های ارتش، یکان پهپادی نیروی زمینی ارتش هم فعالیت های خوبی را در حوزه شناسایی، مراقبت، رهگیری تحرکات داعش انجام داده است. ما در آن دوران دستی بر آتش داشتیم و اقداماتی را انجام دادیم که ضروری است تا نتیجه آن اقدامات به یاری مراکز اطلاع رسانی و سامانه های اطلاعاتی به اطلاع مردم برسد. در واقع آحاد نیرو های مسلح در این رابطه نقش مهمی داشتند که یکان پهپادی نیروی زمینی ارتش هم از این قاعده مستثنی نبود.
: ساختار پهپاد بیش از 10 سال در نیروی زمینی ارتش قدمت ندارد. این یکان همچنان جوان است و بیش از گذشته احتیاج به کسب تجربه و دانش دارد و یکی از موارد مورد توجه گروه پهپادی نیروی زمینی ارتش، توسعه عملکردی است. این توسعه عملکردی به این شکل به دست می آید که خلبانان، نیرو های فنی و پشتیبانان ما دائم خود را در صحنه های رزمی ببینند، یعنی به موضوعات پهپادی به شکل شب عملیاتی نگاه نمایند.
ما در نیروی زمینی ارتش سه بستر را در حال طراحی داریم؛ نحوه ارزیابی، چگونگی سنجش های آینده و نکته سوم هم بازی جنگ پهپادی است. یعنی بتوانیم در فضای شبیه سازی شده، اما حقیقی بازی جنگ پهپادی را در داخل و خارج از مرز ها به عنوان یک اقدام آموزشی - عملیاتی و ایجاد انگیزه در بین کارکنان پهپادی خود داشته باشیم.
: این مژده را به مردم می دهم که در سال 99 خبر های جدیدی را در حوزه پهپادی از زنجیره تامین در حوزه های عملیاتی و انتحاری نیروی زمینی ارتش خواهند شنید. این موضوع هم از آنجا نشات می گیرد که قراردادها، توافقنامه ها، فعالیت های فراوریی و انجام تست های عملیاتی ما را به مرحله ای از اجرا رسانده ایم که در سال 99 ما وارد فاز جدیدی از تامین و توسعه پهپاد های نزاجا خواهیم بود.
: مردم در این شرایط که بیماری سخت کرونا آن ها را درگیر نموده باید بدانند که نیروی زمینی همچنان در مرز ها مستقر است و همچنان ماموریت خود را به عنوان حافظ مرز های جمهوری اسلامی ایران انجام می دهد و در کنار کار هایی که برای خدمات رسانی به مردم شریف ایران انجام می دهد، همچنان در خط مقدم حفظ و حراست از مرز های کشور حضور دارد و ذره ای از توانمندی های نیروی زمینی به خصوص در حوزه پهپادی کمبود احساس نمی گردد و مرز های کشورمان امروز نه تنها در سطح منطقه بلکه در جهان یکی از امن ترین مرزهاست.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان