همراه شو، دیابتی عزیز!
به گزارش خانه انگلیسی، تا شروع مسافرت های نوروزی، فرصت چندانی نیست. این مسافرت ها موجب تجدید قوای انسان می گردد. بیماران دیابتی هم از جمله افرادی هستند که احتمالا در میان این مسافران قرار می گیرند. رعایت بعضی نکات به این بیماران یاری می نماید تا بدون آنکه بیماری شان خطرساز گردد، لحظات خوب و خوشی را در کنار خانواده سپری نمایند. به همین علت، به سراغ
همراه شو، دیابتی عزیز!
دیابتی ها و مسافرت های نوروزی در تبادل نظر با دکتر ایرج خسرونیا، متخصص داخلی
تا آغاز مسافرت های نوروزی، فرصت چندانی نیست. این مسافرت ها موجب تجدید قوای انسان می گردد. بیماران دیابتی هم از جمله افرادی هستند که احتمالا در میان این مسافران قرار می گیرند. رعایت بعضی نکات به این بیماران یاری می نماید تا بدون آنکه بیماری شان خطرساز گردد، لحظات خوب و خوشی را در کنار خانواده سپری نمایند. به همین خاطر، به سراغ دکتر ایرج خسرونیا، رییس جامعه متخصصان داخلی ایران رفتیم تا نکات مهم بهداشتی بیماران دیابتی در مسافرت را از زبان ایشان بشنویم.دیابتی ها چگونه و با چه شرایطی می توانند سفر نمایند؟
بعضی از افرادی که به بیماری های مزمن به ویژه دیابت مبتلا هستند، در سفرهای نوروزی نسبت به مصرف داروها و پرهیزهای غذایی خود بی اعتنا و فراموشکار می شوند و یا اینکه بیش از حد نگران اند و فکر می نمایند به دلیل بیماری شان سفر برای آنها خطرناک است. این افراد احساس می نمایند سفر روال عادی و روزمره زندگی آنها را به هم می زند و نمی گذارد به طور مناسب از خود مراقبت نمایند اما باید این نکته را خاطرنشان کنم که افراد مبتلا به دیابت نباید بیماری را مانعی برای مسافرت خود بدانند بلکه با لحاظ کردن شرایط خاص سفر و راه های مراقبت از خود می توانند ضمن حفظ سلامت خود، از سفرشان لذت ببرند.آیا استرس ناشی از مسافرت سبب افزایش قندخون افراد مبتلا به دیابت نمی گردد؟
مسافرت هم مانند بعضی وقایع خوشایند و یا تلخ زندگی نوعی عامل استرس زا به تعداد می رود و همین استرس موجب بالا رفتن قندخون می گردد اما از قلم نیاندازید که اگر برای سفر خود برنامه ریزی منظم و منسجمی داشته و خود را آماده شرایط نموده باشیم، از این استرس به مقدار زیادی خواهیم کاست و به این ترتیب، از عوارض قندخون بالا هم در امان خواهیم بود. بنابراین بیماران دیابتی باید پیش از مسافرت حتما با پزشک خود مشورت نمایند و درباره شیوه مراقبت از خود و بیماری های احتمالی دوران سفر سوال نمایند و از او بخواهند داروها و رژیم غذایی شان را براساس ویژگی های فردی و فعالیت هایشان تنظیم کند.درباره آمادگی های پیش از سفر برای بیماران دیابتی چه توصیه هایی دارید؟
با توجه به استرس های مسافرت، تغییر مقدار فعالیت و هم تغییر عادات زندگی و نوع تغذیه به بیماران دیابتی به ویژه نوع وابسته به انسولین آن توصیه می گردد که دستگاه سنجش قندخون و نوارهای آن را به همراه داشته باشند و با فواصل کمتری نسبت به روزهای عادی قند خون خود را آنالیز نمایند. بعلاوه به همراه داشتن کارت هویت بیماری که بیانگر دیابتی بودن شخص است، ضروری به نظر می رسد. این کارت باید حاوی اطلاعاتی مبنی بر نوع درمان و تعداده تماس باشد.به نظر شما، وسایل مورد احتیاج بیماران دیابتی هنگام مسافرت چیست؟
انسولین مورد احتیاج و قرص مصرفی برای تمام مدت سفر، سرنگ های تزریقی انسولین، گلوکومتر و تیغ مخصوص آن، نوارهای آزمایش، قند حبه ای، بیسکویت و آب میوه برای درمان کاهش احتمالی قندخون و میان وعده های مناسب برای چند روز مانند میوه و ساندویچ های کوچک و دیگر داروهای مصرفی را همراه داشته باشند. بعلاوه پیشنهاد می کنم که همواره مقداری انسولین و قرص خود را به صورت اضافی در جای جداگانه با خود ببرند تا در صورت گم شدن سایر وسایل دچار مشکل نشوند. اگر هم از جمله افرادی هستید که طی سفر دچار تهوع و استفراغ ناشی از مسافرت می شوید، از پزشک خود بخواهید تا داروهای لازم را برایتان تجویز کند.بعضی از بیماران دیابتی ناچارند با خود انسولین ببرند. در این خصوص چه توصیه ای دارید؟
انسولین را تا یک ماه در دمای طبیعی اتاق می توان نگهداری کرد. از این رو در سفر به منطقه ها معتدل احتیاجی به نگهداری انسولین در یخچال نیست اما طی مسافرت مراقب باشید که شیشه انسولین در معرض نور مستقیم آفتاب قرار نگیرد. بعلاوه از قراردادن آن پشت شیشه عقب خودرو یا کنار پنجره آفتاب گیر خودداری کنید و یا اینکه انسولین را در تاریکی نگهداری کنید، انسولین در اثر حرارت زیاد یا یخ زدن صدمه می بیند. به همین خاطر نباید در قسمت جایخی یخچال قرار داده گردد.دقت کنید که انسولین کریستال یا نوع شفاف در صورت فاسد شدن کدر می گردد و نوع شیری رنگ آن یعنی ان.پی.اچ هم یکنواختی خود را از دست می دهد و به صورت دانه دانه به دیواره شیشه می چسبد. اگر انسولین در معرض نور خورشید قرار گرفته باشد، تغییر رنگ قهوه ای نشان می دهد که در این موارد نباید از آن بهره ببرید.
یک نکته مهم دیگر اینکه طی سفر بهتر است انسولین را در کیف دستی خود حمل کنید نه در چمدانی که به قسمت بار می سپارید. این نکته به ویژه در مسافرت با هواپیما اهمیت دارد زیرا که در ارتفاع بالا ممکن است انسولین در قسمت بار هواپیما یخ بزند.
چه نکاتی را باید درباره تغذیه و ورزش افراد دیابتی در سفر رعایت کرد؟
ورزش یا افزایش فعالیت ها طی سفر ممکن است سبب کاهش قندخون گردد. از سوی دیگر، تنش و استرس، نشستن طولانی و نداشتن فعالیت در مسافرت ممکن است موجب افزایش قندخون گردد. به همین خاطر قند خون را با فواصل کمتری وارسی کنید. مقادیر زیادی از غذاهای حاوی کربوهیدارت را به صورت بسته بندی در کیف دستی خود داشته باشید به گونه ای که به راحتی در دسترس باشد. به یاد داشته باشید که همواره مسافرت طبق برنامه پیش نمی رود. ممکن است ساعت ها در ترافیک بمانید یا دچار مسائل پیش بینی نشده ای در جاده شوید و یا قطار، کشتی یا هواپیمای شما تاخیر داشته باشد و یا ممکن است مغازه یا رستورانی مناسب پیدا نکنید. بنابراین هرچه میان وعده های مناسب با خود بردارید، کمتر دچار عارضه خواهید شد. درباره نوشیدنی ها هم پیشنهاد می کنم که از مصرف نوشیدنی های شیرین شده جز در مواقع افت قند خون خودداری کنید و بعلاوه در مسافرت با کشتی یا هواپیما بهتر است از غذاهای معمولی استفاده نکنید و غذای دیابتی درخواست کنید زیرا غذای معمولی اغلب مناسب نیست در حالی که غذای دیابتی ممکن است کربوهیدارت کمی داشته باشد.بیماران دیابتی چه نکاتی را باید هنگام رانندگی رعایت نمایند؟
درباره رانندگی بیماران دیابتی منعی وجود ندارد اما به منظور حفظ سلامت این افراد و دیگران پیشنهاد می کنم که مراقبت های لازم برای پیشگیری از کاهش قندخون همان طور که گفته شد، در رانندگی هم رعایت گردد و مبتلایان اگر حملات شدید یا مکرر افت قند خون دارند و یا اینکه در درمان افت قندخون ناتوان هستند و یا اینکه به آسیب های چشمی ناشی از دیابت مانند کاهش دید گرفتار شده اند، از رانندگی خودداری نمایند.برای پیشگیری از افت قندخون حین رانندگی چه نکاتی را پیشنهاد می کنید؟
اگر انسولین مصرف می کنید، پیش از آغاز رانندگی غذا یا میان وعده خود را مصرف کنید و در صورت امکان قندخونتان را با استفاده از گلوکومتر آنالیز کنید. بعلاوه در مسافرت های طولانی هر دو ساعت توقف کنید و میان وعده خود را مصرف کنید و هیچ گاه در زمانی که شرایط کنترل قندخونتان ثابت نیست، رانندگی نکنید. رانندگان دیابتی باید در خودروی خود موادغذایی مانند قند، آب میوه یا بیسکویت به همراه داشته باشند تا هر گاه متوجه نخستین علامت های کاهش قندخون شدند، به سرعت توقف نمایند و مواد غذایی کافی میل نمایند تا علامت ها از بین بروند. دقت کنید که در چنین لحظاتی از خودروی خود خارج نشوید و پس از اطمینان کامل از بهبود حالتان رانندگی را ادامه دهید.یکی از شایع ترین مسائل مسافرت دیابتی ها، آب به آب شدن و در نتیجه بیماری است. با چنین مسئله ای چه باید کرد؟
در صورت بروز بیماری حاد ممکن است قندخون بیماران افزایش یابد بنابراین در این موارد مقدار گیری قندخون لازم است. اگر بیماری شما یکی دو روز طول کشید یا همراه با استفراغ و اسهال بود، ممکن است احتیاجمند تغییر درمان قبلی یا داروهای اضافی باشید. در این موارد اگر وابسته به انسولین هستید حتما مقدار کتون ادرار خود را آنالیز کنید و در صورت وجود کتون در ادرار، به سرعت به نزدیک ترین پزشک مراجعه کنید. بعلاوه طی دوره بیماری به هیچ وجه نباید مصرف انسولین یا قرص را قطع کنید و در صورت وجود بی اشتهایی و یا استفراغ موادغذایی را به صورت مایعاتی مانند سوپ، آب میوه، یا شیر جایگزین کنید تا دچار کاهش قندخون نشوید. برای جلوگیری از اتلاف آب بدن، مقدار فراوانی مایعات بدون قند بنوشید.تفاوت دمایی شهرهای ایران این روزها بسیار زیاد است. بیماران دیابتی که به این شهرها مسافرت می نمایند، چه نکاتی را باید بدانند؟
در آب و هوای خیلی سرد، انسولین کندتر جذب می گردد. انرژی مورد استفاده در هنگام لرزیدن در هوای سرد سبب افت قند خون می گردد. اگر در آب و هوای سرد قرار گرفتید و اشکال خونرسانی یا بی حسی در پا پیدا کردید، حتما مراقب یخ زدگی باشید. نوارهای آزمایش قند خون را در دمای اتاق قرار دهید زیرا در هوای سرد ممکن است قند خون را به طور کاذب کمتر از معمول نشان دهد.در مسافرت به منطقه ها خیلی گرم هم بهتر است انسولین در یخچال نگهداری گردد. طی مسافرت به منطقه ها خیلی گرم، از کیسه یخ و یا فلاسک حاوی یخ بهره ببرید. در این موارد از تماس مستقیم انسولین با یخ جلوگیری کنید. برای این کار می توانید شیشه انسولین را از جعبه مقوایی خارج کنید و در یک پارچه مرطوب بپیچید. در صورت دسترسی نداشتن به این وسایل انسولین را در پارچه خیسی گذاشته و با خود حمل کنید اما به یاد داشته باشید حتی در منطقه ها خیلی گرم می توان انسولین را تا شش ماه نگهداری کرد اما ممکن است اثر دارو کاهش یابد که در این صورت با مقدار گیری قندخون می توانید به اثر انسولین مصرفی پی ببرید. در آب و هوای خیلی گرم انسولین از محل تزریق سریع تر جذب می گردد از این رو سبب افت قندخون می گردد بنابراین قند خون را به طور مرتب وارسی کنید و هیچ گاه به طور طولانی مدت در آفتاب نمانید. دراز کشیدن طولانی در سواحل آفتابی ممکن است قندخونتان را بالا ببرد. اگر قند خونتان بالاست ممکن است با حضور در یک منطقه گرم سریع آب بدن خود را از دست بدهید. از این رو باید مقدار زیادی مایعات غیرشیرین بنوشید. بعلاوه برای جلوگیری از آفتاب سوختگی از کرم های ضد آفتاب بهره ببرید.
یکی از مسائل شایع بیماران دیابتی مراقبت از پاهاست. در این باره چه کارهایی باید انجام دهیم؟
در صورتی که خون رسانی به پاها خوب باشد و مشکل خاصی وجود نداشته باشد، کافی است فقط به صورت روزانه پاهایتان را وارسی کنید. اگر قصد دارید برای مسافرت کفش جدیدی خریداری کنید، مواظب باشید که به طور کامل راحت و مقدار باشد و پیش از آغاز مسافرت آن را امتحان کنید. از پابرهنه راه رفتن بپرهیزید. در ساحل از دمپایی پلاستیکی بهره ببرید و در هنگام شنا جوراب های شنا بپوشید و از آفتاب سوختگی به ویژه در پا جلوگیری کنید. اگر پاهایتان اختلال خون رسانی داشته یا احساس بی حسی دارید، علاوه بر رعایت نکات یاد شده به یاد داشته باشید که اگر پوست تان خشک است، از کرم مرطوب نماینده بهره ببرید. به پاشنه پاها دقت خاصی داشته باشید. اگر پاهایتان عرق می نمایند، با دستمال یا پنبه آنها را خشک کنید. پس از شنا هم پاها را خشک کنید. هر روز پاهایتان را از نظر وجود زخم، تورم یا تغییر رنگ معاینه کنید. در صورت وجود هر مسئله ای، به نزدیک ترین مرکز درمانی مراجعه کنید و هر تاول کوچک، بریدگی یا خراشیدگی را با ماده ضدعفونی نماینده تمیز و پانسمان کنید.به اسم آخرین پرسش، بیماران دیابتی در مسافرت به کشورهای دیگر باید چه کار نمایند؟
مسافرت به کشورهای شمال یا جنوب ایران مشکل خاصی ایجاد نمی نماید اما در مسافرت به شرق یا غرب به دلیل تغییر ساعات روز باید مصرف انسولین و قرص در صورت لزوم تغییر یابد. در صورتی که اختلاف ساعت کشور مقصد با کشور خودمان کمتر از چهار ساعت باشد، به تغییر خاصی احتیاج نیست. دقت کنید که در مسافرت به شرق روزها کوتاه تر می گردد و مقدار انسولین و کربوهیدرات مورد احتیاج کاهش می یابد اما در مسافرت به غرب روزها طولانی می گردد و ممکن است شما به وعده غذای اضافی و انسولین بیشتری احتیاجمند باشید. اغلب غذاهایی که در هواپیما داده می گردد کافی است ولی بهتر است چند میان وعده همراه داشته باشید تا در صورت تاخیر در زمان ارایه غذا، آنها را مصرف کنید.منبع: http://www.salamat.com
/ن
منبع: راسخون